Τι είναι;

Αφορούν την παθολογία της ωχράς κηλίδας, το κέντρο της όρασης.

Η ωχρά κηλίδα αποτελεί μια στρογγυλή και κεντρική περιοχή στον αμφιβληστροειδή.

Είναι το σημείο στο οποίο εστιάζεται το φως όταν κοιτάζουμε ένα αντικείμενο και είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση καθώς και για την αντίληψη των χρωμάτων.

Συνεπώς οποιαδήποτε παθολογία της ωχράς μπορεί να οδηγήσει σε θόλωση της όρασης, διαταραχή της αντίληψης των χρωμάτων,  χαμηλή όραση στο ημίφως καθώς και μεταμορφοψία(οι ευθείες γραμμές γίνονται αντιληπτές ως κυματιστές).

Αιτίες ωχροπάθειας:

1. Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας (υγρού ή ξηρού τύπου)

Αποτελεί την πιο συχνά συναντώμενη πάθηση της ωχράς κηλίδας μετά την ηλικία των 65 ετών στον ανεπτυγμένο πληθυσμό.

• Η υγρού τύπου Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς αποτελεί τον πιο σοβαρό τύπο της νόσου. Παρατηρείται όταν ανώμαλα παθολογικά αγγεία σχηματίζονται κάτω από την ωχρά. Αυτά τα παθολογικά νέα αγγεία είναι πολύ εύθραυστα και πολύ συχνά εμφανίζουν διαρροή αίματος και υγρού. Η διαρροή αίματος και υγρού διαταράσσει την φυσιολογική ανατομία της ωχράς και συνεπώς μειώνεται η όραση.

Η θεραπεία περιλαμβάνει τις ενδοβολβικές ενέσεις με παράγοντες anti-VEFG όπου βοηθούν στην μείωση των παθολογικών αγγείων αλλά και την διαρροή αυτών. Επιπλέον θεραπεία με laser μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένες περιπτώσεις για την καταστροφή των παθολογικών αγγείων.

• Η ξηρού τύπου Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς αποτελεί τον συχνότερο τύπο της νόσου. Παρατηρείται όταν μικρές συστάδες πρωτείνης, τα λεγόμενα drusen, συσσωρεύονται εντός του αμφιβληστροειδούς στην περιοχή της ωχράς και μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου. Παρατηρούνται επίσης διαταραχές στο επίπεδο του μελάγχρουν επιθηλίου και στα τελικά στάδια της νόσου έχουμε την γεωγραφική ατροφία με την πλήρη απώλεια κυττάρων στον αμφιβληστροειδή.

Δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμη κάποια διαθέσιμη θεραπεία για τα drusen.  Ορισμένοι ασθενείς επωφελούνται με την χρήση ειδικών βιταμινούχων σκευασμάτων τα οποία μπορεί να βοηθήσουν στην μη εξέλιξη της νόσου. Πολύ σημαντική είναι η παρακολούθηση της εξέλιξης της Ξηρού τύπου εκφύλισης της ωχράς καθότι μπορεί να εξελιχθεί σε Υγρού τύπου.

Υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία για δυο παράγοντες οι οποίοι βρίσκονται υπό μελέτη για την μείωση της εξέλιξης της γεωγραφικής ατροφία.

2. Επιωχρική μεμβράνη

Αποτελεί μια ινοκυτταρική δομή που αναπτύσσεται στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς ή πάνω από αυτήν.

Η υπερπλασία των κυτταρικών στοιχείων και η σύσπαση της μεμβράνης οδηγεί στα οπτικά συμπτώματα.

Στο 90% των περιπτώσεων είναι ιδιοπαθής με απουσία προφανούς αιτίου και στο 10% δευτεροπαθής όπου συμβαίνουν συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση αμφιβληστροειδούς, laser αμφιβληστροειδούς, αμφιβληστροειδική αγγειακή νόσο, τραύμα ή φλεγμονή.

Η αντιμετώπιση γίνεται με χειρουργική αφαίρεση της μεμβράνης μέσω Υαλοειδεκτομής.

3. Οπή Ωχράς Κηλίδας

Η οπή της ωχράς συνήθως δημιουργείται ως παραπροϊόν μιας ανώμαλα ισχυρής επαφής του υαλώδους σώματος (ζελέ του ματιού) στον αμφιβληστροειδή, με αποτέλεσμα την εμφάνιση φυγόκεντρων δυνάμεων στην περιοχή της ωχράς και την διάσπασή της με την δημιουργία της οπής.

Η αντιμετώπιση γίνεται με χειρουργείο Υαλοειδεκτομής και επιπωματισμό της οπής με την χρήση αερίου.

4. Σύνδρομο υαλοειδοωχρικής έλξης

Το Υαλοειδές σώμα αποτελεί το «ζελέ» του οφθαλμού. Καθώς μεγαλώνουμε, αυτό φυσιολογικά ρευστοποιείται και αποκολλάται από τον αμφιβληστροειδή.

Εάν παραμείνει προσκολλημένο στο κέντρο της ωχράς κηλίδας τότε υπάρχει ανώμαλη οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς η οποία μπορεί να προδιαθέσει σε μια σειρά παθήσεων της ωχράς.

Η υαλοειδοωχρική έλξη οδηγεί σε αλλοιώσεις της φυσιολογικής ανατομίας του αμφιβληστροειδούς με αποτέλεσμα ο ασθενής να παρουσιάζει μείωση της κεντρικής όρασης, μεταμορφοψία(οι ευθείες γραμμές γίνονται αντιληπτές ως κυματιστές), και μικροψία(σμίκρυνση των εικόνων).

Σε περίπτωση όπου η έλξη αυτή επιμένει τότε αντιμετωπίζεται με χειρουργείο Υαλοειδεκτομής και απελευθέρωση των έλξεων.

5. Λοίμωξη από H. Pylori

Αποτελεί μια πάθηση που επηρεάζει την ωχρά κηλίδα.

Είναι μια ιδιοπαθής διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εντοπισμένη ορώδη αποκόλληση του νευροαμφιβληστροειδούς στην περιοχή της ωχράς.

Οι παράγοντες κινδύνου δεν έχουν καθοριστεί πλήρως και περιλαμβάνουν:

• Την λήψη κορτικοστεροειδών (κορτιζόνης)
• Το σύνδρομο Cushing
• Το ψυχολογικό stress
• Το σύνδρομο υπνικής άπνοιας
• Λοίμωξη με Pylori

Θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την παρακολούθηση, διακοπή κορτικοστεροειδών αν είναι δυνατόν, μικροπαλμικό diode laser, θεραπεία από του στόματος με β-αποκλειστές, φωτοδυναμική θεραπεία.