Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη
Τι είναι;
Πρόκειται για μια πάθηση της ωχράς κηλίδας που εμφανίζεται μετά την ηλικία των 50 με 60 ετών και που έχει ως κύριο σύμπτωμά της την θόλωση της κεντρικής όρασης και την παραμόρφωση των εικόνων(μεταμορφοψία).Συνήθως αφορά έναν οφθαλμό ή μπορεί να εμφανιστεί και στους δύο,σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Η μεμβράνη αυτή με την πάροδο του χρόνου μεγαλώνει, σκληραίνει και δημιουργεί μία έλξη, η οποία οδηγεί σε οίδημα (συλλογή υγρού). Η ιδιοπαθής μορφή, που είναι και η συχνότερη δεν οφείλεται σε καμία πάθηση παρά μόνο στην ηλικία. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που οφείλονται σε ορισμένες παθήσεις των ματιών όπως: διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, οπίσθια αποκόλληση υαλοειδούς, αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, τραύμα, φλεγμονή κ.ά.
Η ελάττωση της οράσεως, που οφείλεται στην επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη, μετριέται με τον έλεγχο της οπτικής οξύτητας και με το μέγεθος της παραμορφωψίας (παραμορφωμένες-στραβές γραμμές), η οποία ελέγχεται με τον πίνακα Amsler.
Η επιβεβαίωση του προβλήματος, καθώς και η απεικόνιση του μεγέθους της, γίνεται με την οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), που είναι μια νέα απεικονιστική και διαγνωστική μέθοδος του οφθαλμού, η οποία επιτυγχάνει υψηλής ανάλυσης διαστρωματικές εικόνες του αμφιβληστροειδούς χωρίς να έρθει σε επαφή με το μάτι..
Ποια τα συμπτώματα της πάθησης;
- Θόλωσηόρασης σταδιακή.
- Παραμόρφωση εικόνων( ευθείες γραμμές φαίνονται τεθλασμένες).
- Απώλεια κεντρικής όρασης.
Ποια τα αίτια εμφάνισης;
Συχνότερος προδιαθεσικός παράγων είναι η προΰπαρξη αποκόλλησης του υαλώδους σώματος. Σε κάποιους ανθρώπους φαίνεται να υπάρχει αυξημένη αντίδραση κυτταρολογικής φύσεως που στη συνέχεια εξελίσσεται σε δημιουργία της λεπτής μεμβράνης επί της ωχράς κηλίδας.
Άλλες αιτίες συχνά αποτελούν:
- Παλιές ρωγμές αμφιβληστροειδούς
- Ιστορικό φωτοπηξίας
- Ιστορικό φλεγμονωδών νόσων των οφθαλμών
- Ενδοφθάλμιας τραύματακλπ.
Μπορεί να θεραπευτεί;
Η θεραπεία της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης είναι χειρουργική και απαιτεί την υαλοειδεκτομή, και αφαίρεση της μεμβράνης με ειδικά εργαλεία. Με τις σύγχρονες τεχνικές η επέμβαση πλέον έχει διάρκεια μικρότερης της ώρας τις περισσότερες φορές με πολύ καλά αποτελέσματα βελτίωσης της όρασης.
Ο χρόνος της επέμβασης είναι σημαντικό στοιχείο για το επίπεδο βελτίωσης της όρασης που μπορεί να επιτευχθεί ύστερα από την επέμβαση. Ο γενικός κανόνας είναι ότι πρέπει να χειρουργείται κάθε συμπτωματικός ασθενής και όχι απαραίτητα εκείνος που έχει κλινική εμφάνιση μεμβράνης χωρίς συμπτώματα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι αναλογικό της προϋπάρχουσας όρασης και η επίτευξη πλήρους αποκατάστασης ως αποτέλεσμα είναι σπάνιο να συμβεί. Η δε βελτίωση συνήθως εμφανίζεται σταδιακά και απαιτεί χρόνο.
Υπάρχουν πιθανές επιπλοκές;
Η οφθαλμική μόλυνση είναι μία πολύ σοβαρή επιπλοκή, που απαιτεί επείγουσα θεραπεία.
Υπάρχει μικρό ρίσκο αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς τους πρώτους μήνες μετά την εγχείρηση. Επιπρόσθετα, ασθενείς, που δεν έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη, μπορεί να νιώσουν επιτάχυνση της φυσιολογικής εξέλιξης του καταρράκτη.
Ποια τα ποσοστά επιτυχίας;
– 70% αύξηση της οράσεως κατά κανόνα περί τα 2-3/10, αλλά μπορεί σπανίως και περισσότερο.
– 25% σταθεροποίηση της οράσεως στα επίπεδα που ήταν την ημέρα της εγχείρησης.
– 5% ελάττωση της οράσεως, παρά την ανατομική επιτυχία της επέμβασης.
Ως εκ τούτου, η απόφαση για τη χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης αποτελεί μονόδρομο, καθώς προσφέρει συνολικά 95% θετικά αποτελέσματα και μόλις 5% αρνητικά αποτελέσματα. Ενώ στην αντίθετη περίπτωση, που ο οφθαλμός δε θα χειρουργηθεί, η όραση θα καταλήξει 100% σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Οι μετεγχειρητικοί στόχοι είναι δύο:
- Το ανατομικό αποτέλεσμα (απομάκρυνση της μεμβράνης και εξάλειψη της έλξης-οίδημα) και η λειτουργική αποκατάσταση (έναρξη της λειτουργίας των κυττάρων, που μετά από καιρό ξαναβρίσκονται στη θέση τους).
- Η αύξηση της οράσεως.
