Δρ. Τριχώνας

Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας

Δρ.Τριχώνας Γεώργιος

Xειρουργός Oφθαλμίατρος

  2111186471
 contact@retinaeyeclinic.gr

Τι είναι η ωχρά κηλίδα;

Η πιο συχνά συναντώμενη πάθηση της ωχράς κηλίδας μετά την ηλικία των 65 ετών στον ανεπτυγμένο πληθυσμό. Αφορά μόνο την κεντρική σας όραση και ΔΕΝ οδηγεί στην πλήρη τύφλωση.

Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική νόσο κατά την οποία λόγω γήρανσης ειδικών κυττάρων κάτω από τον αμφιβληστροειδή, στην ωχρά κηλίδα παρατηρείται διαταραχή στην παροχή οξυγόνου και μεταφοράς ουσιών για την ομαλή λειτουργία της ωχράς. Η διαταραχή αυτή έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή νεοαγγειακού ιστού με σκοπό την αποκατάσταση της παραπάνω ισορροπίας, ωστόσο αυτός δυσλειτουργεί, προκαλεί αιμορραγίες και εν τέλει καταστρέφει τους πέριξ υγιείς ιστούς της ωχράς.

Ποια τα βασικά αίτια της εκφύλισης ωχράς κηλίδας;

  1. Ηλικία: Σχετίζεται με φυσιολογική γήρανση των κυττάρων της ωχράς κηλίδας σε συνδυασμό με γενετική προδιάθεση.
  2. Φύλο: Φαίνεται να εμφανίζεται ελάχιστα περισσότερο στις γυναίκες ίσως επειδή έχουν μεγαλύτερη μέση ηλικία.
  3. Γενετική προδιάθεση: Διάφορα γονίδια έχουν ενοχοποιηθεί ήδη για την νόσο χωρίς πάντα να υπάρχει απόλυτη συσχέτιση.
  4. Κάπνισμα: Αυξάνει τόσο το ρίσκο της νόσου όσο και την επιθετικότητα της.
  5. Ηλιακή ακτινοβολία: Κάποιες μελέτες έχουν δείξει πιθανή συσχέτιση χωρίς πλήρη απόδειξη.
  6. Διατροφή: Σε μερικές μελέτες έχει φανεί ότι διατροφή πλούσια σε βιταμίνες Α,C,E, + ψευδάργυρο πιθανόν να βοηθούν κατηγορίες ασθενών με εκφύλιση ωχράς.

Ποια τα βασικά συμπτώματα;

Ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή, ωστόσο συνήθως :

  • Δυσκολία στο διάβασμα και στα μικρά γράμματα.
  • Παραμόρφωση εικόνων και προσώπων.
  • Ίσιες γραμμές εμφανίζονται κεκαμμένες ή κομμάτια τους λείπουν εντελώς.
  • Θόλωση της κεντρικής όρασης.

 Υπάρχουν πολλοί τύποι εκφύλισης;

Η εκφύλιση της ωχράς πρακτικά χωρίζεται σε ξηρά και υγρή μορφή. Η πρώτη αποτελεί προστάδιο της δεύτερης αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι ασθενείς που έχουν ξηρά μορφή θα καταλήξουν με την υγρή.  Η ξηρά μορφή φέρει μικρότερης έντασης συμπτώματα και έχει πολύ αργή εξέλιξη. Εφόσον ο ασθενής παραμείνει σε αυτή, τις περισσότερες φορές καταφέρνει να διατηρεί ένα καλό επίπεδο όρασης.

Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να ελαττωθεί η κεντρική όραση σημαντικά με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η χρήση μεγεθυντικών φακών ή χρήση περιφερικής έκκεντρης όρασης.

Η υγρή μορφή είναι εκείνη κατά την οποία έχουμε εμφάνιση εξιδρωμάτων, οιδήματος, αιμορραγιών και μπορεί εντός ημερών ή εβδομάδων να προκαλέσει σημαντική πτώση στην όραση. Κύριο σύμπτωμα είναι η μεταμορφοψία, η εμφάνιση θετικών σκοτωμάτων στην κεντρική όραση που γίνονται αντιληπτά κατά το διάβασμα ή κατά την κάλυψη το οφθαλμού που δεν έχει το πρόβλημα. Διάφορες ονομασίες και τύποι είναι γνωστοί όπως RAP, vascularized PED, IPCV, pred/min Classic CNVM, Occult CNVM κλπ, που κατά περίπτωση είναι σημαντικό να υπάρχει η εμπειρία και η γνώση από τον ειδικό οφθαλμίατρο για την σωστή διάγνωση η οποία θα οδηγήσει και στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας.

Υπάρχει θεραπεία για αντιμετώπιση της ωχράς κηλίδας;

Η θεραπεία στην υγρή μορφή είναι υπό τη μορφή ειδικών ενδοϋαλοειδικών εγχύσεων φαρμάκων που σκοπό έχουν τον περιορισμό της έκτασης της βλάβης. Έχουν αποτελεσματικότητα άνω του 95% στην δράση τους, και έως και 30% πιθανότητα βελτίωσης της αρχικής όρασης. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει η έναρξη της θεραπείας άμεσα καθώς η νόσος εξελίσσεται γοργά.

Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί αποτελεσματική θεραπεία για την ξηρή μορφή ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς, καθώς πρόσφατες μελέτες με αντίστοιχου τύπου ενέσεων και για την ξηρά μορφή απέτυχαν.

Μπορώ να κάνω εγώ κάτι;

Η πάθηση αυτή φαίνεται να έχει σημαντικό γενετικό παράγοντα, ωστόσο έχουν ενοχοποιηθεί και ο τρόπος ζωής σε αυτή.

   Κάπνισμα: έχει διαπιστωθεί ότι το κάπνισμα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης επιθετικής νόσου έως και 400%!

   Διατροφή: Αμέλεια χρήσης λαχανικών και φρούτων στην διατροφή πιθανών να επιδεινώνει την εκφύλιση της ωχράς. Άτομα συγκεκριμένης υποκατηγορίας και σταδίου εκφύλισης ωχράς ξηράς μορφής φαίνεται να έχουν καλύτερη προστασία με λήψη πολυβιταμινών σύμφωνα με την εργασία AREDS.

Εξετάσεις 

Πέραν της ετήσιας εξέτασης ρουτίνας, ο οφθαλμίατρος μπορεί να εντοπίσει σημεία της νόσου πριν καν δώσουν συμπτώματα.

Απαιτείται:

  • Κλινική εξέταση και βυθοσκόπηση.
  • Απεικονιστικός έλεγχος ωχράς κηλίδας (επί αμφιβολίας βυθοσκόπησης).
  • OCT ωχράς κηλίδας και επί εμφάνισης στοιχείων υγρής μορφής φλουοροαγγειογραφία.
ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ